Om u zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn, maken wij gebruik van cookies. Door uw bezoek aan deze website gaat u hiermee akkoord.
0
Inhoud winkelmandje
Totaal: 
Bestellen

Handelsmunten in de schatkist

Op VOC- en andere handelsschepen waren vele handelsmunten aanwezig. Vanuit Nederland voeren schepen onder andere naar Azië om handel te drijven; er was namelijk veel interesse in Aziatische kruiden en specerijen. Vanuit Azië was er echter weinig interesse in Nederlandse goederen. Om de handel te bekostigen nam men vanuit Nederland Goud en Zilver mee, in de vorm van baren of munten. Voor kapers en piraten was dit zeer interessant. Het verhaal doet dan ook de ronde dat iedere Gouden of Zilveren munt in de Gouden Eeuw wel eens in piratenhanden gevallen is.

Handelsmunten uit Nederland
Om te bepalen welke Nederlandse handelsmunten in piratenhanden gevallen zouden kunnen zijn, is het belangrijk om te weten welk geld er op handelsschepen aanwezig was. Dit bestond in eerste instantie voor het grootste deel uit Zilver afkomstig uit Spaans-Amerika in de vorm van het Spaanse 8 reaalstuk (ook wel mat of peso genaamd) dat in Azië zeer gewild was. Sinds circa 1630 werden Nederlandse negotiepenningen als Leeuwendaalders, Zilveren Dukaten en Dukatons echter steeds belangrijker: deze munten waren in het buitenland namelijk meer waard, omdat men daar niet gehouden was aan de koersstelling van de Nederlandse overheid. Ook Gouden Dukaten zijn in bescheiden hoeveelheden naar Azië verscheept, in de 18e eeuw in een ruimere mate.

Piratenmunten
We zijn allemaal wel bekend met het beeld van uitpuilende schatkisten met allerlei Zilveren en Gouden snuisterijen en vooral een grote hoeveelheid glimmende munten. Nu we weten welke munten in de internationale handel circuleerden, kunnen de zogenaamde ‘piratenmunten’ nader worden onderzocht.

Hoewel de Gouden Dukaat internationaal een zeer belangrijke rol gespeeld heeft, is de Leeuwendaalder waarschijnlijk de meest gebruikte Nederlandse handelsmunt geweest. Ook bij de herslagen van de Koninklijke Nederlandse Munt is nog steeds zo’n 80% van de Lion Dollar bedoeld voor de export. De munt werd gebruikt in de Nederlandse koloniën Curaçao, Suriname, en St Maarten maar ook in de Engelse koloniën Maryland, Pennsylvania, New Jersey, New York, East Virginia, en Massachusetts circuleerde deze munt. Een originele Leeuwendaalder zou daarom best eens in zo’n rijk gevulde schatkist gevonden kunnen zijn gezien de internationale circulatie in gebieden waar piraten zeer actief geweest zijn.

Andere kandidaten voor ‘piratengeld’ zijn de Nederlandse Zilveren Dukaat, de Dukaton: Zilveren Rijder en natuurlijk de Gouden Dukaat. In de periode 1726-1751 werden de Zilveren Rijders ook uitgegeven door de VOC zelf omdat de munt goed kon concurreren met bekende munten als de Spaanse mat. Al deze munten hebben met zekerheid internationale wateren bevaren in gebieden waar kaapvaart en piraterij hun hoogtijdagen beleefden.

Hoewel er, zoals eerder genoemd, verhalen de ronde doen dat bijna iedere Zilveren of Gouden munt uit de Gouden Eeuw wel eens in piratenhanden gevallen is, kan het geen kwaad dit met een korreltje zout te nemen. Historische handelsmunten die worden aangeduid als een ‘piratenmunt’ zijn dit niet met zekerheid.

Munten uit de Gouden Eeuw