Nederlandse Ridders
Ridders & kastelen
Ridders kennen wij uit heldhaftige verhalen en avonturen die we in boeken lezen en op het witte doek bewonderen. Waar ligt de oorsprong van deze verhalen? Ridders kennen een lange geschiedenis. De veelal geromantiseerde verhalen stroken dan ook niet altijd met de werkelijkheid. Met de term ‘ridder’ werd vóór het begin van de middeleeuwen een ‘bepanserde soldaat te paard die trouw beloofd heeft aan een heer of koning’ bedoeld. Vanaf de twaalfde eeuw moesten ridders zich aan steeds strengere voorschriften houden. Zo werd er geacht dat zij zich aan bepaalde gedragsregels hielden en ook waren er speciale regels tijdens de jacht, aan tafel en tijdens gevechten. Ridderlijkheid viel uiteen in vijf hoofdvoorwaarden: eer, kracht en moed, trouw, vrijgevigheid en eerlijkheid.In de middeleeuwen waren ridders bijna altijd van adel. Het harnas van de ridder was namelijk niet bepaald goedkoop; de armere lagen van de bevolking konden zich dit niet veroorloven. In de middeleeuwen werden ridderlijkheid en de adel hierdoor steeds meer met elkaar verbonden. Schildknapen en pages poetsten en olieden de harnassen en wapens om ze te beschermen tegen roest, op die manier zag de ridder er altijd onberispelijk uit. Kastelen werden gebouwd om bewoners en omwonende boeren te beschermen. Ridders namen deze taak op zich: ridders en kastelen zijn hierdoor onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Op een Zilveren Dukaat staat altijd een ridder afgebeeld. De serie Nederlandse kastelen benadrukt de verbinding tussen ridders en kastelen door beide af te beelden op de voorzijde van de munt.
Karel van Egmond (1467 - 1538)
De ridder in de nieuwste serie Zilveren Dukaten, Nederlandse stadspoorten en toegangswegen, is Karel van Egmond (1467 - 1538), ook wel bekend als Karel van Gelre. Gedurende de hele serie staat deze ridder op de Zilveren Dukaat, met voor zijn linkerbeen het wapen van de betreffende provincie. Het harnas dat hij draagt is gebaseerd op zijn eigen harnas, het oudste bewaard gebleven harnas van ons land.
Karel van Egmond werd geboren in Grave, als zoon van hertog Adolf van Egmond. Op zijn zesde vielen Bourgondische troepen Nijmegen binnen en werd hij als gijzelaar meegevoerd en grootgebracht aan het Bourgondische hof. Hij werd door Maximiliaan van Oostenrijk tot ridder geslagen en vocht mee in het leger tegen opstandige Vlaamse steden en de Fransen. Door de Fransen werd hij als krijgsgevangene meegenomen en uiteindelijk werd hij bondgenoot tegen de Bourgondiërs.
In 1492 werd Karel van Egmond losgekocht uit Frans gevangenschap en volgde hij zijn vader op als hertog van Gelre. Op zijn hoogtepunt bestond zijn gebied uit Gelre, Zutphen, Overijssel, Drenthe, Friesland en een groot gedeelte van Groningen. Hij bleef hertog tot aan zijn dood in 1538.
Karel van Egmond werd geboren in Grave, als zoon van hertog Adolf van Egmond. Op zijn zesde vielen Bourgondische troepen Nijmegen binnen en werd hij als gijzelaar meegevoerd en grootgebracht aan het Bourgondische hof. Hij werd door Maximiliaan van Oostenrijk tot ridder geslagen en vocht mee in het leger tegen opstandige Vlaamse steden en de Fransen. Door de Fransen werd hij als krijgsgevangene meegenomen en uiteindelijk werd hij bondgenoot tegen de Bourgondiërs.
In 1492 werd Karel van Egmond losgekocht uit Frans gevangenschap en volgde hij zijn vader op als hertog van Gelre. Op zijn hoogtepunt bestond zijn gebied uit Gelre, Zutphen, Overijssel, Drenthe, Friesland en een groot gedeelte van Groningen. Hij bleef hertog tot aan zijn dood in 1538.
Godard van Reede (1644 –1703)
De ridder die u in deze serie Zilveren Dukaten terugziet is Godard van Reede (1644 –1703), ook bekend als Godard van Ginkel of (in Engeland) Godard de Ginkell. Op jonge leeftijd werd de jonge ‘heer van Ginkel’ al klaargestoomd voor een militaire carrière. Hij was pas 14 jaar toen hij ritmeester werd over zijn eigen compagnie ruiters.
In 1683 werd hij benoemd tot luitenant-generaal van de cavalerie in het leger van stadhouder Willem III van Oranje. In 1688 volgde hij Willem III van Oranje bij het opeisen van de troon van Engeland, Schotland en Ierland. Toen Willem Ierland verliet, gaf hij het bevel van de troepen in Ierland over aan Van Reede. In het jaar 1691 begon Van Reede een veldtocht tegen de overgebleven medestanders van de verstoten koning Jacobus II. De overwinning werd behaald op 3 oktober van datzelfde jaar. Als dank werd Van Reede genaturaliseerd tot Engels onderdaan door het Engelse parlement, waarbij hij de titels graaf van Athlone en baron van Aughrim en grote gebieden in Ierland verkreeg.
Na terugkeer in 1693 werd hij bevelhebber van het Verenigd Leger in Vlaanderen. In Nederland vocht hij in de Eerste slag bij Neerwinden, nam hij deel aan het Beleg van Namen en was hij ter plaatse om een Franse aanslag op Nijmegen ternauwernood te verijdelen. In 1702 kreeg hij de rang van veldmaarschalk en werd hij opperbevelhebber van alle Nederlandse troepen. In 1703 is hij overleden.
Van Reede is een belangrijk historisch figuur en treedt daarom ten tonele in de nieuwe serie Nederlandse kastelen.
In 1683 werd hij benoemd tot luitenant-generaal van de cavalerie in het leger van stadhouder Willem III van Oranje. In 1688 volgde hij Willem III van Oranje bij het opeisen van de troon van Engeland, Schotland en Ierland. Toen Willem Ierland verliet, gaf hij het bevel van de troepen in Ierland over aan Van Reede. In het jaar 1691 begon Van Reede een veldtocht tegen de overgebleven medestanders van de verstoten koning Jacobus II. De overwinning werd behaald op 3 oktober van datzelfde jaar. Als dank werd Van Reede genaturaliseerd tot Engels onderdaan door het Engelse parlement, waarbij hij de titels graaf van Athlone en baron van Aughrim en grote gebieden in Ierland verkreeg.
Na terugkeer in 1693 werd hij bevelhebber van het Verenigd Leger in Vlaanderen. In Nederland vocht hij in de Eerste slag bij Neerwinden, nam hij deel aan het Beleg van Namen en was hij ter plaatse om een Franse aanslag op Nijmegen ternauwernood te verijdelen. In 1702 kreeg hij de rang van veldmaarschalk en werd hij opperbevelhebber van alle Nederlandse troepen. In 1703 is hij overleden.
Van Reede is een belangrijk historisch figuur en treedt daarom ten tonele in de nieuwe serie Nederlandse kastelen.
.jpg?v=20200408101852)
Zijn er bekende ridders?
Er zijn er zeker bekende ridders uit de (fictieve) geschiedenis waar tegenwoordig nog steeds over gesproken wordt. Denk aan de Ridders van de Ronde Tafel. Koning Arthur, de leider hiervan, is een figuur uit de Keltische legenden en de middeleeuwse hoofse literatuur, wiens historiciteit niet vaststaat. Tot op heden bestaat er twijfel of Arthur wel of niet bestaan heeft, al dan niet gebaseerd is op een ander historisch figuur.
Arthur zelf, zijn vrouw Guinevere, zijn rechterhand Lancelot, neef Walewein én magiër Merlijn hebben zowel in de middeleeuwse literatuur als in moderne fictie als bron gediend voor talloze verhalen. De Arthurverhalen geven tot op de dag van vandaag inspiratie voor serieuze en minder serieuze adaptaties. Voorbeelden hiervan zijn de films King Arthur: Legend of the Sword (2017), King Arthur (2004), de TV serie Merlin (2008-2012) maar aan het komische Monty Python and the Holy Grail (1975).
Hebben ridders zelf betaald met Zilveren Dukaten?
De ridder in harnas behoorde ten tijde van de invoering van de Zilveren Dukaat al grotendeels tot de geschiedenis. In de loop van de late middeleeuwen (ca 1240 tot 1500) verminderde het belang van de ridders op het slagveld door militaire veranderingen. Een van die veranderingen is de ontwikkeling van de kruisboog en longbow. Militaire ontwikkelingen als de uitvinding van het kanon en grote, professionele infanterie-eenheden bewapend met slagzwaarden en pieken reduceerden de rol van ridders op het slagveld en dreven de kosten van oorlogvoering zo ver op dat deze uiteindelijk alleen nog voor de hoogste heren betaalbaar was. In 1659 kwamen ridders zoals afgebeeld op de Zilveren Dukaat daarom al niet meer voor.
Wie hebben er wel betaald met een Zilveren Dukaat?
De Zilveren Dukaat was een generaliteitsmunt en daarmee bestemd voor het grote betaalverkeer. De ridder op de Zilveren Dukaat uit de serie Nederlandse kastelen, Godard van Reede, leefde van 1644 tot 1703. Met de invoering van de Zilveren Dukaat in 1659 is het daarom aannemelijk dat van Reede dit betaalmiddel zelf in handen gehad heeft.
Er zijn er zeker bekende ridders uit de (fictieve) geschiedenis waar tegenwoordig nog steeds over gesproken wordt. Denk aan de Ridders van de Ronde Tafel. Koning Arthur, de leider hiervan, is een figuur uit de Keltische legenden en de middeleeuwse hoofse literatuur, wiens historiciteit niet vaststaat. Tot op heden bestaat er twijfel of Arthur wel of niet bestaan heeft, al dan niet gebaseerd is op een ander historisch figuur.
Arthur zelf, zijn vrouw Guinevere, zijn rechterhand Lancelot, neef Walewein én magiër Merlijn hebben zowel in de middeleeuwse literatuur als in moderne fictie als bron gediend voor talloze verhalen. De Arthurverhalen geven tot op de dag van vandaag inspiratie voor serieuze en minder serieuze adaptaties. Voorbeelden hiervan zijn de films King Arthur: Legend of the Sword (2017), King Arthur (2004), de TV serie Merlin (2008-2012) maar aan het komische Monty Python and the Holy Grail (1975).
Hebben ridders zelf betaald met Zilveren Dukaten?
De ridder in harnas behoorde ten tijde van de invoering van de Zilveren Dukaat al grotendeels tot de geschiedenis. In de loop van de late middeleeuwen (ca 1240 tot 1500) verminderde het belang van de ridders op het slagveld door militaire veranderingen. Een van die veranderingen is de ontwikkeling van de kruisboog en longbow. Militaire ontwikkelingen als de uitvinding van het kanon en grote, professionele infanterie-eenheden bewapend met slagzwaarden en pieken reduceerden de rol van ridders op het slagveld en dreven de kosten van oorlogvoering zo ver op dat deze uiteindelijk alleen nog voor de hoogste heren betaalbaar was. In 1659 kwamen ridders zoals afgebeeld op de Zilveren Dukaat daarom al niet meer voor.
Wie hebben er wel betaald met een Zilveren Dukaat?
De Zilveren Dukaat was een generaliteitsmunt en daarmee bestemd voor het grote betaalverkeer. De ridder op de Zilveren Dukaat uit de serie Nederlandse kastelen, Godard van Reede, leefde van 1644 tot 1703. Met de invoering van de Zilveren Dukaat in 1659 is het daarom aannemelijk dat van Reede dit betaalmiddel zelf in handen gehad heeft.
Recente Uitgiften
Zilveren Dukaat ‘Kasteel Coevorden’ 2022
Uitgifte in de serie ‘Nederlandse Kastelen’
Zilveren Dukaat ‘Kasteel Poptaslot’ 2023
De een na laatste uitgifte in de serie ‘Nederlandse kastelen’
Zilveren Dukaat ‘Kasteel Twickel’ 2022
10e uitgifte in de serie ‘Nederlandse kastelen’
